Tegenwoordig bestaat er voor bijna elke soort frisdrank wel een light variant. Maar zijn light frisdranken tijdens je zwangerschap nu wel of niet goed? Er is een groot verschil tussen veilig en gezond. Light frisdranken zijn namelijk niet gezond, dat wil zeggen, ze verbeteren de gezondheid niet en stimuleren daarmee ook niet de gezondheid van je kindje. Dat wil niet zeggen dat ze meteen schadelijk zijn voor je gezondheid, alhoewel daar de meningen over uiteenlopen.
Neem bijvoorbeeld de veel besproken zoetstof Aspartaam. Aspartaam is ongeveer 200 keer zoeter dan suiker. Dus is slechts een hele kleine hoeveelheid nodig om eten of dranken een zoete smaak te geven. De aanbeveling voor een acceptabele dagelijkse consumptie is 50 milligram per kilogram lichaamsgewicht. Deze aanbeveling komt van de Amerikaanse FDA. Anderen geven een ietwat lagere aanbeveling van 40 milligram per kilogram lichaamsgewicht.
Voordat je nu denkt dat aspartaam helemaal veilig voor je is zolang je er maar kleine hoeveelheden van consumeert, is het beter eerst even verder te lezen.
Ook al heeft de FDA (Amerikaans) het goedgekeurd, er zijn in de afgelopen jaren verschillende studies uitgevoerd die de veiligheid flink betwisten. Een belangrijk onderdeel van aspartaam is fenylalanine. Deze stof is synthetisch bewerkt en verantwoordelijk voor de zoete smaak van aspartaam. De fenylalanine wordt echter gemakkelijk afgebroken en kan dan methanol vormen. In groenten en fruit is methanol gebonden aan een vezel genoemd pectine, waarmee de stof veilig via het spijsverteringskanaal wordt afgevoerd. Echter, in aspartaam is methanol niet gebonden aan iets dat kan helpen het te elimineren uit je lichaam. Eenmaal in je lichaam, wordt de methanol door het alcohol dehydrogenase (ADH) enzym omgezet in formaldehyde, dat schade kan aanrichten aan je DNA en gevoelige eiwitten. Eiwitten die zeer van belang zijn tijdens de zwangerschap.
Naast Aspartaam bestaat er nog een hele lijst aan andere zoetstoffen.
Dit zijn volgens de EFSA (European Food Safety Authority) aanvaardbare hoeveelheden per zoetstof (ADI) per dag:
- Aspartaam (E951): 40 mg/kg lichaamsgewicht/dag
- Advantaam (E969) 5 mg/kg lichaamsgewicht/dag
- Acesulfaam-K (E950): 9 mg/kg lichaamsgewicht/dag
- Cyclamaat (E952): 7 mg/kg lichaamsgewicht/dag
- Saccharine (E954): 5 mg/kg lichaamsgewicht/dag
- Sucralose (E955): 15 mg/kg lichaamsgewicht/dag
- Malitol (E965): Hier is geen maximale waarden van bekend.
- Sorbitol (E420): Hier is geen maximale waarden van bekend.
Dat houdt in dat je als (zwangere) vrouw van 60 kg, 2400 mg aspartaam binnen mag krijgen. Een blikje light frisdrank bevat ongeveer 185 mg aspartaam. Oftewel: je mag maximaal zo’n 13 blikjes per dag drinken, volgens verschillende onderzoekers. Ook als je zwanger bent. Let wel, dit gaat alleen over de hoeveelheid zoetstof, niet over de hoeveelheid cafeïne per glas frisdrank wat in bijvoorbeeld cola voorkomt, dat weer andere negatieve effecten op je kindje heeft bij overmatig gebruik. Persoonlijk kies ik liever voor natuurlijke zoetstoffen, daar je lichaam dit beter kan afbreken.
Natuurlijke alternatieven voor zoetstoffen:
Er zijn talloze natuurlijke zoetstoffen verkrijgbaar die niet schadelijk zijn voor je gezondheid zolang je ze met mate gebruikt. De volgende opties zijn een goede keuze:
- Honing
- Ahornsiroop
- Vruchtensap
- Rijstsiroop
- Stevia (wel de hele plant en geen chemische extracten)
Hou er wel rekening mee dat – afgezien van stevia – natuurlijke zoetstoffen ook (natuurlijke) suiker bevatten en dus je bloedsuikerspiegel flink kunnen laten stijgen. Gebruik ze dus met mate.
Pas op met frisdrank in het algemeen!
In frisdrank zit relatief veel fosfor. Omdat fosfor van natura samen voorkomt met calcium, raakt door het nuttigen van deze voedingsstoffen de balans tussen calcium en fosfor verstoord, wat leidt tot het constateren van het lichaam dat er een calciumtekort is. De reactie van het lichaam is om calcium uit de botten te halen, wat kan leiden tot zwakkere botten en tanden. De nieren halen het overtollige fosfor normaal gesproken uit het bloed. Maar mensen met een nierprobleem hebben een verminderde nierfunctie. Daarom moeten nierpatiënten extra oppassen met het drinken van frisdrank. Tijdens je zwangerschap heb je voldoende calcium nodig voor de aanleg van het skelet van je kindje, daarom is het belangrijk dat je balans fosfor – calcium goed is.
Alternatieven voor light frisdrank
Ik kan me voorstellen dat je op een gegeven moment niet meer zo goed weet wat je moet drinken wanneer je veel etentjes, verjaardagen of feestjes hebt. Weer water is ook zo saai, maar wat kan je dan wel kiezen. Dranken als Kombucha, een wortel of tomatensapje of een verse ice tea zonder suiker is niet alleen een leuk alternatief, maar heeft ook nog gezondheidsvoordelen. Laat het serveren in een mooi cocktail glas, zo voelt het ook nog een beetje feestelijk.
Onderzoeken dat frisdrank niet onbeperkt gedronken zouden moeten worden maar met mate:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26936207
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28446800
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22922192
- https://www.zoetstoffen.nl/zoetstoffen/laagcalorische-zoetstoffen/sacharine