Listeria-hysteria: kunnen zwangere vrouwen helemaal geen vlees meer eten?
Voor de zoveelste keer in korte tijd hebben verschillende supermarkten voorverpakte vleesproducten teruggeroepen in verband met de mogelijke aanwezigheid van de listeriabacterie. Zelfs niet-rauwe vleessoorten zijn teruggenomen. Kunnen zwangere vrouwen helemaal geen vlees meer eten? Wij belden met Ouders van Nu-voedingsexpert Sharon Looyen-Asscher.
De listeriabacterie
Eerst even terug naar het begin: wat is listeria en waar zit het in? Listeria is een bacterie die een voedselinfectie kan veroorzaken. Sharon Asscher: ‘De bacterie is vooral in rauw vlees te vinden en in vlees wat niet hoog (genoeg) verhit is. Maar op het moment dat je vlees in de pan doet, is de bacterie dood: vanaf 70 graden overleeft hij het niet.’
Listeria is voornamelijk gevaarlijk voor mensen met een verzwakt immuunsysteem zoals zwangere vrouwen, ouderen en pasgeboren baby’s. De bacterie tast je immuunsysteem namelijk aan. ‘Bij zwangere vrouwen kan een miskraam optreden. Ouderen kunnen eraan overlijden.’ De kans hierop is echter ontzettend klein.
Listeria in niet-rauwe vleeswaren?
Maar hoe kan het dan dat deze bacterie gevonden is in onder meer voorverpakte leverworst, grillworst en kip? Dit zijn geen rauwe vleeswaren tenslotte. Asscher: ‘De bacterie is vrijgekomen op plekken waar verschillende vleeswaren zijn verwerkt, zowel rauwe vleeswaren als verhitte vleeswaren. Zo heeft de bacterie zich tijdens dit verwerkingsproces toch verspreid van rauw vlees naar gegaard vlees. Het kan aan de materialen gezeten hebben bijvoorbeeld.’
Infectie voorkomen
‘Als je 100% op safe wilt spelen zou je geen vlees meer moeten eten tijdens je zwangerschap’, legt Asscher uit. ‘Maar dat is echt niet nodig. Eigenlijk geldt voor alle soorten vlees dat verhitten het belangrijkst is. Eet geen rauw vlees als je zwanger bent. Ook kant-en-klare vleessoorten zijn minder veilig dan verse vleeswaren die je zelf thuis bakt. Je hebt namelijk geen idee waar het heeft gelegen voordat je het gekocht hebt. Verse voeding is bovendien veel gezonder voor jou en je baby dan kant-en-klare voeding. Eet daarnaast ook geen andere rauwe dierlijke producten zoals rauwe eieren, rauwe melk, rauwe kaas, rauwe vis en rauwe schelpdieren.’
Rauw of besmet vlees gegeten?
En als je toch iets gegeten hebt waarvan je je afvraagt of het wel veilig is? ‘Dan hoef je niks te doen. Pas als je klachten hebt zoals misselijkheid, diarree, buikpijn of koorts moet je contact opnemen met je huisarts. Overigens heeft deze bacterie een vrij lange incubatietijd van maximaal drie weken. Dus neem ook contact op met je huisarts als je deze klachten pas drie weken later ervaart. Maar nogmaals: de kans is heel klein dat je besmet raakt.’